Người nhiễm COVID-19 nhiều tuần đến nhiều tháng sau khi khỏi bệnh vẫn còn đối mặt với những di chứng như khó thở, đau đầu, mất ngủ, tim đập nhanh… Trong số đó, bệnh nhân có biểu hiện về cơ xương khớp, đặc biệt là đau khớp chiếm số lượng không nhỏ. Để khắc phục ngay tình trạng đau nhức xương khớp, bổ sung một số thực phẩm mang lại hiệu quả đáng kể.  

1.Điểm danh một vài nguyên nhân chính gây đau nhức xương khớp hậu COVID-19

Đau cơ, xương khớp là một trong những tình trạng phổ biến của người mắc COVID-19 và cả người đã khỏi COVID-19. Ở giai đoạn hậu COVID-19, người bệnh phải chịu những cơn đau dai dẳng. Theo các báo cáo nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Y khoa Nature Medicine, có khoảng 27% số người bệnh gặp triệu chứng đau cơ, xương khớp sau khi khỏi COVID-19.

-Phản ứng viêm toàn thân:

Khi cơ thể bị virus SARS-CoV-2 xâm nhập sẽ kích hoạt hệ thống miễn dịch. Nó sẽ nhận diện mối đe dọa và đưa ra các biện pháp “chống trả”. Trong quá trình này, yếu tố tiền viêm là Cytokine được giải phóng, đây một loại hormone gây viêm nhiễm. Cytokine dẫn đến sự hình thành của một loại axit béo không bão hòa ở các mô, có vai trò như một chất trung gian hóa học của quá trình viêm, gọi là E2, kích hoạt tất cả các thụ thể đau trong cơ thể. Ngoài tác động tới các tế bào ở phổi, thận, tim, nó còn ảnh hưởng rất nhiều tới xương khớp.

-Tác dụng phụ của thuốc:

Việc sử dụng corticosteroid kéo dài trong thời gian điều trị Covid-19 gây ra nhiều tác dụng phụ trên xương khớp. Nó có thể gây giảm mật độ xương, hoại tử mô xương, loãng xương,… Sử dụng corticosteroid cũng có thể dẫn đến yếu cơ và teo cơ. Từ đó sẽ gây nên các cơn đau.

-Tổn thương tế bào

Virus khi đi vào cơ thể sẽ gây tổn thương cơ, mạch máu và đặc biệt là chỏm xương đùi. Các tế bào xương khớp bị tổn thương sẽ để lại di chứng là các cơn đau nhức, viêm khớp.

-Làm việc quá sức ngay sau khi âm tính

Sau khi khỏi Covid-19, không ít người đã ngay lập tức quay lại làm việc với cường độ cao trong khi sức khỏe chưa hoàn toàn hồi phục. Điều này sẽ gây áp lực lớn cho xương khớp vốn đang “mệt mỏi”. Ngoài ra, căng thẳng trong công việc cũng khiến cảm giác đau tăng nặng hơn.

2. 9 loại thực phẩm tốt cho xương khớp hậu COVID-19

2.1 Dầu ô liu nguyên chất

Dầu ô liu nguyên chất có đặc tính có thể làm giảm viêm, giảm đau khớp và lưng. Oleocanthal được tìm thấy trong dầu oliu có khả năng hoạt động tương tự như ibuprofen hoặc aspirin. Bên cạnh đó dầu oliu nguyên chất còn chứa lubricin, một hoạt chất giúp khớp hoạt động trơn tru và bảo vệ mô sụn không bị tổn thương, do đó rất tốt và an toàn cho người bị thoái hoá khớp.

Khi sử dụng dầu ôliu nguyên chất, lưu ý không đun dầu ô liu đến nhiệt độ cao (khoảng 410 độ), vì điều này làm mất một số đặc tính có lợi. Ở nhiệt độ thấp hơn, có thể xào rau hoặc cũng có thể sử dụng dầu ôliu làm nước xốt salad, dùng để nhúng bánh mì, hoặc để trộn mì ống hoặc rau.

2.2 Cá béo giúp giảm đau nhức xương khớp

Các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ và cá mòi là những nguồn giàu axit béo omega-3 rất tốt cho xương khớp. Loại chất này khi hấp thụ vào cơ thể sẽ kích thích quá trình lưu thông máu, hạn chế cơn đau khớp và cứng cơ trong cơ thể. Cá củng là nguồn cung cấp Vitamin D tuyệt vời cho cơ thể, sự thiếu hụt vitamin D có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đau đầu gối và đau lưng, thậm chí gây viêm khớp.

Các món cá có thể chế biến thành: gỏi, lẩu, hấp,… Đối với những người không thích ăn cá thường xuyên, vẫn có thể hưởng lợi từ chất dinh dưỡng omega-3 bằng cách tiêu thụ các chất bổ sung làm từ dầu cá.

2.3 Rau củ xanh đậm

Các loại rau xanh lá đậm như cải ngọt, rau arugula, rau bina, cải thìa, cải xoong đều giàu chất dinh dưỡng. Chứa một số loại vitamin và khoáng chất như: Vitamin K có tác dụng hỗ trợ việc chuyển hoá canxi và hình thành xương, canxi giúp xương chắc khoẻ, các loại khoáng chất như magie giúp ngăn ngừa gãy xương,… Do đó, để nâng cao sức khoẻ hệ xương nên tăng cường bổ sung những loại rau này trong bữa ăn hàng ngày. Có thể chế biến rau lá xanh làm món salad, món xào hoặc nước ép, sinh tố góp phần giúp xương chắc khoẻ.

2.4 Ngũ cốc nguyên hạt

Ngũ cốc nguyên hạt là một thực phẩm chủ yếu trong bữa ăn sáng và đây cũng là một lựa chọn bổ sung canxi tuyệt vời giữ cho xương khoẻ mạnh. Ngũ cốc nguyên hạt cung cấp nguồn chất xơ dồi dào và các chất dinh dưỡng quan trọng khác như selenium, mangan, protein, kali và magnesium đã được chứng minh là giúp giảm đau và các triệu chứng viêm khớp dạng thấp. Do đó, người bị viêm khớp dạng thấp nên ăn những thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch thay vì ăn những loại tinh bột chế biến.

2.5 Hạt bí đỏ

Hạt bí đỏ có chứa kẽm, có tác dụng làm tăng mật độ khoáng chất cho xương, phòng ngừa tình trạng loãng xương và gãy xương đáng kể. Ngoài ra còn chứa hàm lượng axit béo cao, giúp bôi trơn khớp, ngăn ngừa các chứng viêm khớp. Thưởng thức một ít hạt bí ngô như một bữa ăn nhẹ hoặc thêm chúng vào món salad, súp, thịt hầm để có một dinh dưỡng tốt cho xương.

 2.6 Sữa và chế phẩm từ sữa

Bổ sung sữa và các chế phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua, kem tươi… chứa hàm lượng lớn Canxi và Vitamin. Đây là một trong các thực phẩm có khả năng phòng ngừa dấu hiệu lão hoá xương. Hàm lượng Canxi cao góp phần bảo vệ cấu trúc xương, giúp xương trở nên chắc khoẻ hơn.

Sử dụng các loại sữa từ động vật hay sữa từ thực vật (đậu nành, hạnh nhân, dừa,…) đều đặn mỗi ngày giúp sinh ra chất nhờn ở khớp xương, cải thiện các triệu chứng đau do viêm khớp. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng những ai muốn kiểm soát cân nặng hãy lựa chọn sản phẩm không chứa đường hoặc ít đường, ít béo.

2.7 Trà xanh

Trong trà xanh có chứa một chất chống oxy hóa nổi bật, gọi là catechin, có tác dụng chống viêm nhiễm, ngăn chặn các tổn thương ở sụn khớp.

Chất phytochemical trong trà xanh được gọi là epigallocatechin-3-gallate(EGCG), có thể ngăn chặn tác động của viêm khớp dạng thấp mà không ảnh hưởng đến các chức năng tế bào khác.

Ngoài ra, các nhà khoa học cũng chứng minh trà xanh giúp kích thích tạo xương, đồng thời giúp trì hoãn việc mất chất xương. Chúng ta có thể uống 1 – 2 cốc nước chè xanh mỗi ngày để có một hệ xương khớp chắc khỏe, nhất là ở những người già với nhiều bệnh lý về xương khớp (thoái hóa khớp, loãng xương).

2.8 Các loại gia vị

Gừng, tỏi, nghệ là những loại gia vị phổ biến trong các bữa ăn hàng ngày, ngoài làm tăng hương vị cho món ăn còn mang tới nhiều lợi ích cho sức khoẻ, đặc biệt là tốt cho xương khớp. 

Trong tỏi chứa chất chống oxy hóa allicin và các chất như azone, phitoncid, dianli disulfide… có đặc tính chống viêm, thậm chí có thể hỗ trợ điều trị khỏi bệnh viêm khớp hoặc đau khớp nghiêm trọng. 

Củ nghệ có chứa hợp chất curcumin, là một thực phẩm hiệu quả cho bất kỳ cơn đau liên quan đến khớp.

Ngoài ra, để tăng thêm vị ngọt cho món ăn, thay vì đường trắng tinh luyện bạn có thể thử bằng mật mía. Trong 1 thìa mật mía có chứa 41mg canxi có lợi cho xương của bạn.

Khi bị đau cơ, xương khớp, nên hạn chế các loại thực phẩm giàu đường (bánh ngọt, đồ ngọt...) vì chúng có thể gây ra tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng ở các vùng bị tổn thương. Ngoài ra, tránh tiêu thụ đồ uống có chứa caffein và rượu vì chúng làm giảm sự hấp thụ vitamin D, làm trầm trọng thêm cơn đau và cản trở quá trình chữa bệnh.

2.9.Thành phần thiên nhiên, thảo dược tốt cho xương khớp

Đứng đầu tên trong danh sách là sản phẩm chứa các loại phần thiên nhiên tốt cho xương khớp như:

Glucosamine sulphate 2Nacl: Hỗ trợ giảm đau ở những người bị viêm xương khớp. Bổ sung glucosamine sulfate còn giúp hỗ trợ điều trị đau đầu gối cho các bệnh nhân viêm xương khớp từ trung bình đến nặng Glucosamine sulfate cũng giúp làm giảm quá trình viêm xương khớp.

Collagen tuyp II: Là một loại protein giữ vai trò quan trọng trong cấu tạo của xương và sụn của người. Vì vậy, Collagen này thường được dùng để điều chế sản xuất ra các sản phẩm hỗ trợ phòng các bệnh liên quan đến xương khớp như đau mỏi cổ, đau lưng, đau khớp gối, thoái hóa khớp,.

Canxi Gluconat: Hỗ trợ điều trị các bệnh gây ra do nồng độ canxi thấp như loãng xương

Vitamin K2: Giúp tăng hoạt động của enzyme Matrix Gla Protein (MGP) và Osteocalcin. Hoạt động của MGP tăng sẽ ức chế và giảm quá trình lắng đọng Canxi vào mạch máu, hoạt tính Osteocalcin tăng tạo điều kiện đưa canxi từ máu gắn vào khung xương, giúp xương chắc khỏe và giảm nguy cơ gãy xương.

MSM (Methyl Sulfonyl Methane): Hỗ trợ chống viêm, giảm đau do thoái hóa khớp, giúp hỗ trợ phục hồi sụn khớp sau chấn thương

Một số loại thảo dược như:

• Cao vuốt quỷ: Được dùng để giảm các triệu chứng viêm khớp, viêm khớp dạng thấp, lupus, thoái hóa khớp... Ngoài ra, cao vuốt quỷ còn cho thấy tác dụng giảm đáng kể các chứng đau tại khớp và cải thiện chất lượng cuộc sống

• Cao gắm: Hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp do phong thấp

• Cao dây đau xương: Sử dụng loại cây này để chữa đau mỏi gân xương, tê bì chân tay do bệnh phong thấp

• Cao Tơm trương: Hỗ trợ trổ thận, mạnh gân xương, giúp giảm đau xương khớp, ổn định hệ tim mạch

Sản phẩm tham khảo: Link sản phẩm Hoàng Khớp Đơn Khánh Nhật